امکان گرفتن تخفیف مجازات در جرم سرقت

_{^{پاسخ – آیا می شود بعد از رد مال در جرم سرقت تخفیف مجازات گرفت ؟}}

• تخفيف مجازات در اصطلاح حقوقی يعنی به موجب قانون، نوع و ميزان مجازات اصلی در صورت وجود جهات مخففه از سوی مقام قضايی به مجازات ديگری كه مناسب تر به حال مرتكب جرم و متناسب با مجازات اصلی بوده باشد تقليل و يا تبديل گردد. 
• اعمال تخفيف مجازات گاهی اوقات برای دادگاه تكليف قانونی و الزامی است كه از آن به تخفيف قانونی يا اجباری يا تقنينی يا الزامی نام می برند و گاهی اعمال تخفيف مجازات در اختيار قاضی است و می تواند با تشخيص صلاحدید خود از آن استفاده نمايد يا از آن چشم پوشی كند كه اين نوع تخفيف را تخفيف قضايی يا اختياری می نامند.
• لازم به ذکر است که معاذير قانوني تخفيف دهنده عموميت ندارد و فقط در جرايم خاص و معينی الزامی است حال آنكه كيفيات مخففه قضايی اوضاع و احوالی هستند كه قانونگذار پيش بينی نموده است كه بواسطه وجود آن ها دادگاه می تواند مجازات را به كمتر از حداقل در هر جرمی تخفيف دهد.
• بنابراين، كيفيات مخففه قضايی اختياری ومنوط به تشخيص دادگاه و در كليه جرايم صادق است و معاذير مخففه قانونی حصری، اجباری و با پيش بينی قانون، دادگاه مكلف به اعمال وتخفيف مجازات به كمتر از حداقل است.
• همچنین بايد توجه داشت كه دادگاه بايد در رأی خود جهت يا جهاتی را كه در پرونده وجود داشته و به موجب آن اعمال تخفيف نموده است به صورت دقيق و واضح معين نمايد، درغير اين صورت از موجبات نقض دادنامه خواهد بود.

_{^{طرق اعمال تخفيف مجازات}}

1- تقلیل مجازات : در تخفيف مجازات از طريق تقليل مجازات، نوع مجازات اصلی مقرر در قانون هيچ تغييری پيدا نمي كند، بلكه ميزان آن تقليل می يابد. البته لازم به ذکر است که تقليل در حدود و ميزانی است كه قانون مربوطه مقرر داشته است. تقلیل مجازات ممكن است قانونی و اجباری و يا قضايی و اختياری باشد. 
2- تبدیل مجازات : تبديل مجازات عبارت است از تغيير ماهيت مجازات به نوع ديگر مجازات كه مناسب تر به حال متهم باشد. تبدیل مجازات نیز ممکن است قانونی باشد یا قضایی.

_{^{علل و جهات تخفیف قانونی}}

1- همکاری مجرم : برای نمونه ماده 531 قانون مجازات اسلامی مقرر مي دارد اشخاصی كه مرتكب جرايم مذكور در مواد قبل شده اند (مواد 524 الي 530) هرگاه قبل از تعقيب به دولت اطلاع دهند وساير مرتكبين را در صورت بودن معرفي كنند يا بعد از تعقيب وسايل دستگيری آن ها را فراهم نمايند حسب مورد در مجازات آنان تخفيف داده می شود
2- انصراف از ادامه جرم : ماده 585  قانون مجازات اسلامی در این باره بیان می دارد اگر مرتکب یا معاون قبل از آن که تعقیب شود شخص توقیف شده را رها کند یا اقدام لازم جهت رها شدن وی به عمل آورد در صورتی که‌شخص مزبور را زیاده از پنج روز توقیف نکرده باشد مجازات او حبس از دو تا شش ماه خواهد بود.
3- اقدام برای کاهش آثار جرم : به موجب تیصره 2 ماده 719 قانون مجازات اسلامی هر گاه راننده، مصدوم را به نقاطی برای معالجه و استراحت برساند و یا مامورین مربوطه را از واقعه آگاه کند و یا به‌هر نحوی موجبات معالجه و استراحت و تخفیف آلام مصدوم را فراهم کند دادگاه مقررات تخفیف را درباره او رعایت خواهد نمود.

_{^{جهات تخفیف مجازات}}

در رابطه با علل تخفیف قضایی، ماده 38 قانون مجازات اسلامی مقرر می دارد: 
الف- گذشت شاکی یا مدعی خصوصی
ب- همکاری موثر متهم در شناسایی شرکا یا معاونان، تحصیل ادله یا کشف اموال و اشیاء حاصله از جرم یا به کار رفته برای ارتکاب آن
پ- اوضاع و احوال خاص موثر در ارتکاب جرم، از قبیل رفتار یا گفتار تحریک آمیز بزه دیده یا وجود انگیزه شرافتمندانه در ارتکاب جرم
ت- اعلام متهم قبل از تعقیب یا اقرار موثر وی درحین تحقیق و رسیدگی
ث- ندامت، حسن سابقه و یا وضع خاص متهم از قبیل کهولت یا بیماری
ج- کوشش متهم بهمنظور تخفیف آثار جرم یا اقدام وی برای جبران زیان ناشی از آن
چ- خفیف بودن زیان وارده به بزه دیده یا نتایج زیانبار جرم
ح- مداخله ضعیف شریک یا معاون در وقوع جرم

نکته : البته برای اعمال تخفيف لازم نيست كه تمامی جهات ششگانه وجود داشته باشد بلكه فقط وجود يک جهت براي اعمال تخفيف كافی خواهد بود.

_{^{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص گرفتن تخفیف مجازات در جرم سرقت}}

♦  در پاسخ به پرسش شما در مورد امکان گرفتن تخفیف مجازات در جرم سرقت باید گفت در سرقت تعزیری هرگاه یکی از جهات مخففه ی ماده 38 قانون مجازات اسلامی وجود داشته باشد، دادگاه می تواند در مجازات تخفیف دهد.

♦  البته باید توجه داشت که به موجب ماده 666 قانون مجازات اسلامی، در تکرار جرم سرقت در صورتی که سارق سه فقره محکومیت قطعی به اتهام سرقت داشته باشد دادگاه نمی‌تواند از جهات مخففه در ‌تعیین مجازات استفاده نماید.

_{^{مستندات قانونی - درخواست تخفیف مجازات}}

ماده ۳۸ قانون مجازات اسلامی
جهات تخفیف عبارتند از:
الف- گذشت شاکی یا مدعی خصوصی
ب- همکاری موثر متهم در شناسایی شرکا یا معاونان، تحصیل ادله یا کشف اموال و اشیاء حاصله از جرم یا به کار رفته برای ارتکاب آن
پ- اوضاع و احوال خاص موثر در ارتکاب جرم، از قبیل رفتار یا گفتار تحریک آمیز بزه دیده یا وجود انگیزه شرافتمندانه در ارتکاب جرم
ت- اعلام متهم قبل از تعقیب یا اقرار موثر وی درحین تحقیق و رسیدگی
ث- ندامت، حسن سابقه و یا وضع خاص متهم از قبیل کهولت یا بیماری
ج- کوشش متهم بهمنظور تخفیف آثار جرم یا اقدام وی برای جبران زیان ناشی از آن
چ- خفیف بودن زیان وارده به بزه دیده یا نتایج زیانبار جرم
ح- مداخله ضعیف شریک یا معاون در وقوع جرم
تبصره ۱- دادگاه مکلف است جهات تخفیف مجازات را در حکم خود قید کند.
تبصره ۲- هرگاه نظیر جهات مندرج در این ماده در مواد خاصی پیشبینی شده باشد، دادگاه نمی تواند به موجب همان جهات، مجازات را دوباره تخفیف دهد.
ماده ۵۸۵ قانون مجازات اسلامی
اگر مرتکب یا معاون قبل از آن که تعقیب شود شخص توقیف شده را رها کند یا اقدام لازم جهت رها شدن وی به عمل آورد در صورتی که‌شخص مزبور را زیاده از پنج روز توقیف نکرده باشد مجازات او حبس از دو تا شش ماه خواهد بود.
ماده ۵۳۱ قانون مجازات اسلامی
اشخاصی که مرتکب جرایم مذکور در مواد قبل شده‌اند هر گاه قبل از تعقیب به دولت اطلاع دهند و سایر مرتکبین را در صورت بودن‌معرفی کنند یا بعد از تعقیب وسایل دستگیری آنها را فراهم نمایند حسب مورد در مجازات آنان تخفیف داده می‌شود و یا از مجازات معاف خواهند‌شد.
ماده ۶۶۶ قانون مجازات اسلامی
در صورت تکرار جرم سرقت، مجازات سارق حسب مورد حداکثر مجازات مقرر در قانون خواهد بود.
تبصره - در تکرار جرم سرقت در صورتی که سارق سه فقره محکومیت قطعی به اتهام سرقت داشته باشد دادگاه نمی‌تواند از جهات مخففه در ‌تعیین مجازات استفاده نماید.
ماده ۷۱۹ قانون مجازات اسلامی
هر گاه مصدوم احتیاج به کمک فوری داشته و راننده با وجود امکان رساندن مصدوم به مراکز درمانی و یا استمداد از مامورین انتظامی از‌این کار خودداری کند و یا به منظور فرار از تعقیب محل حادثه را ترک و مصدوم را رها کند حسب مورد به بیش از دو سوم حداکثر مجازات مذکور در‌مواد (۷۱۴) و (۷۱۵) و (۷۱۶) محکوم خواهد شد. دادگاه نمی‌تواند در مورد این ماده اعمال کیفیت مخففه نماید.
تبصره ۱ - راننده در صورتی می‌تواند برای انجام تکالیف مذکور در این ماده وسیله نقلیه را از صحنه حادثه حرکت دهد که برای کمک رسانیدن به‌مصدوم توسل به طریق دیگر ممکن نباشد
تبصره ۲ - در تمام موارد مذکور هر گاه راننده مصدوم را به نقاطی برای معالجه و استراحت برساند و یا مامورین مربوطه را از واقعه آگاه کند و یا به‌هر نحوی موجبات معالجه و استراحت و تخفیف آلام مصدوم را فراهم کند دادگاه مقررات تخفیف را درباره او رعایت خواهد نمود.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما