بررسی صحت هبه به صغیر توسط ولی قهری

_{^{پاسخ – آیا هبه از پدر به فرزند 6 ساله صحیح است ؟}}

• هبه در لغت به معنای اعطای مال بطور مجانی و تبرعی است. در اصطلاح نیز عبارت از تملیک مال بلاعوض آمده است.
• قانون مدنی در ماده 795 هبه را چنین تعریف نموده است هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجاناً به کس دیگری تملیک میکند. 
• ارکان عقد هبه:

واهب : شخصی است که مالی را به کس دیگر می بخشد (هبه می کند)
متهب : کسی است که مال موهوبه را قبول می کند
موهوبه : مالی است که مورد هبه واقع شده است

• عقـد هبـه بـا ایجـاب و قبـول منعقـد مـی گــردد. از دیگر ارکان عقد هبه، قبض می باشد. موهــوب لــه بایــد بعــد از عقــد، مــال مــورد هبــه را قبــض کنــد. به موجب ماده 798 قانون مدنی هبه واقع نمیشود مگر با قبول و قبض متهب اعم از اینکه مباشر قبض خود متهب باشد یا وکیل او و قبض بدون اذن واهب اثری ‌ندارد. در صورتی که واهب یا متهب قبل از قبض فوت کند هبه باطل میشود.
• لازم به ذکر است در صورتی که مال در تصرف متهب قرار داشته باشد، به موجب ماده 800 قانون مدنی محتاج به قبض مجدد نمی باشد. همچنین باید اشاره داشت صغیر ممیز و سفیه،خود می توانند راسا عقد هبه را قبول نمایند ولی قبض موهوبه باید توسط ولی یا قیم او صورت پذیرد. 
• واهب باید اختیار تصرف در مال خود را نیز داشته باشد. یعنی ورشکسته نباشد یا مال موهوبه در رهن و یا توقیف و بازداشت نباشد.
•  در هبه علم اجمالی به مورد معامله در آن کفایت می کند و برای صحت و تحقق عقد نیاز نیست متهب اوصاف دقیق مالی که به او بخشیده می شود را بداند. 
• هبه بر دو نوع است:

هبه غیرمعوض: هبه ای است که واهب مجنا مالی را به متهب تملیک کند
هبه معوض: هبه ای است که در آن واهب شرط کند که در عوض مال موهوبه ای که به متهب می بخشد، متهب یا شخص دیگری چیزی در عوض این بخشش به او عطا کند. این عوض هم می تواند به صورت اعطای یک مال باشد و هم می تواند به صورت انجام یک عمل مشروع باشد.

• همچنین هبه نامه می تواند به صورت رسمی تنظیم گردد یا عادی.
• هبه نامه عادی به موجب ماده 10 قانون مدنی و با رعایت شرایط عمومی صحت قرارداد و شرایط اختصاصی صحت عقد هبه معتبر و نافذ می باشد. 
• در عقد هبه واهب حق رجوع دارد جز در موارد استثنایی. موارد استثنایی عبارت اند از اینکه:

1- در صورتی که متهب پدر یا مادر یا اولاد واهب باشد.
2- در صورتی که هبه معوض بوده و عوض هم داده شده باشد.
3- در صورتی که عین موهوبه از ملکیت متهب خارج شده یا متعلق حق غیر واقع شود خواه قهراً مثل اینکه عین موهوبه به رهن داده شود.
4- در صورتی که در عین موهوبه تغییری حاصل شود.
5- در صورت فوت واهب یا متهب.
6- در صورت بخشش طلب داین به مدیون.
7- اگر کسی مالی را به عنوان صدقه به دیگری بدهد.

• لازم به ذکر است که واهب می تواند با تراضی با متهب یا اراده ی یکجانبه ی خود حق رجوع خود را ساقط نماید.
•  

^{_{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص صحت هبه به صغیر توسط ولی قهری}}

♦  در پاسخ به پرسش شما در خصوص صحت هبه به صغیر توسط ولی قهری باید گفت هرگاه هبه از طرف ولی یا وصی متهب صورت گرفته باشد، واهب در قبول و قبض هبه نیز نیابت دارد. بنابراین، هبه ی مذکور صحیح می باشد.

_{^{مستندات قانون - صحت هبه به صغیر}}

ماده 10 قانون مدنی

قراردادهای خصوصی نسبت به کسانی که آن را منعقد نموده‌اند در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد نافذ است.
ماده ۷۹۵ قانون مدنی
هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجاناً به کس دیگری تملیک میکند تملیک‌ کننده واهب طرف دیگر را متهب، مالی را‌که مورد هبه است عین موهوبه میگویند.
ماده ۷۹۶ قانون مدنی
واهب باید برای معامله و تصرف در مال خود اهلیت داشته باشد.
ماده ۷۹۷ قانون مدنی
واهب باید مالک مالی باشد که هبه می‌کند.
ماده ۷۹۸ قانون مدنی
هبه واقع نمیشود مگر با قبول و قبض متهب اعم از اینکه مباشر قبض خود متهب باشد یا وکیل او و قبض بدون اذن واهب اثری ‌ندارد.
ماده ۷۹۹ قانون مدنی
در هبه به صغیر یا مجنون یا سفیه قبض ولی معتبر است.
ماده ۸۰۰ قانون مدنی
در صورتی که عین موهوبه در ید متهب باشد محتاج به قبض نیست.
ماده ۸۰۱ قانون مدنی
هبه ممکن است معوض باشد و بنابراین واهب میتواند شرط کند که متهب مالی را به او هبه کند یا عمل مشروعی را مجاناً بجا آورد.
ماده ۸۰۲ قانون مدنی
اگر قبل از قبض واهب یا متهب فوت کند هبه باطل میشود.
ماده ۸۰۳ قانون مدنی
بعد از قبض نیز واهب میتواند با بقاء عین موهوبه از هبه رجوع کند مگر در موارد ذیل:
۱) در صورتی که متهب پدر یا مادر یا اولاد واهب باشد.
۲) در صورتی که هبه معوض بوده و عوض هم داده شده باشد.
۳) در صورتی که عین موهوبه از ملکیت متهب خارج شده یا متعلق حق غیر واقع شود خواه قهراً مثل اینکه عین موهوبه برهن داده شود.
۴) در صورتی که در عین موهوبه تغییری حاصل شود.
ماده ۸۰۴ قانون مدنی
در صورت رجوع واهب نماآت عین موهوبه اگر متصل باشد مال واهب و اگر منفصل باشد مال متهب خواهد بود.
ماده ۸۰۵ قانون مدنی
بعد از فوت واهب یا متهب رجوع ممکن نیست.
ماده ۸۰۶ قانون مدنی
هر گاه داین طلب خود را به مدیون ببخشد حق رجوع ندارد.
ماده ۸۰۷ قانون مدنی
اگر کسی مالی را به عنوان صدقه به دیگری بدهد حق رجوع ندارد.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما