احکام و مقررات نکاح و ازدواج موقت

_{^{مقایسه نکاح موقت با نکاح دائم}}

• نکاح موقت که در عرف ایران با نام صیغه شناخته می شود، مطابق ماده 1075 قانون مدنی به رسمیت شناخته شده است.
• نکاح وقتی منقطع است که برای مدت معینی واقع شده باشد. شرایط نکاح منقطع همان شرایط نکاح دائم است ولی لازم است برای آن مدت و مهر زن تعیین شود.(ماده 1075 قانون مدنی)
• نکاح موقت برای دختر باکره منوط به اجازه پدر و یا جد پدری اوست همانند نکاح دائم. در صورت امتناع بدون دلیل پدر یا جد پدری دختر می تواند از دادگاه خانواده طلب اذن کند.(مطابق مواد 1043 و 1044 قانون مدنی)
•  به طور معمول مهر زن در موقع نکاح دائم معلوم می شود ولی اگر ذکر نشود عقد نکاح صحیح است اما در نکاح موقت عدم وجود مهر موجب بطلان عقد می شود.(ماده1095 قانون مدنی )
• مطابق مواد 1043 و 1044 قانون مدنی نکاح موقت برای دختر باکره منوط به اجازه پدر و یا جد پدری اوست همانند نکاح دائم.
• در صورت امتناع بدون دلیل پدر یا جدپدری دختر می تواند از دادگاه خانواده طلب اذن کند.
• در نکاح دائم پرداخت نفقه زن در تکالیف مرد محسوب می شود اما در نکاح موقت می بایست در عقد شرط شود و اگر شرطی مبنی بر لزوم پرداخت نفقه از سوی شوهر در عقد وجود نداشته باشد زوجه نمی تواند دعوای الزام به پرداخت نفقه مطرح کند. (ماده 1113 قانون مدنی)
• در نکاح موقت زوجین از یکدیگر ارث نمی برد (ماده 940 قانون مدنی) اما می بایست به این نکته توجه نمود که اگر در نتیجه نکاح موقت ثبت شده فرزندی متولد شود علاوه بر الحاق مشروع به پدر و مادر، از والدین خود مطابق قوانین جاری ارث می برد. لذا حکم مقرر شده تنها در مورد ارث نبردن زوجین از یکدیگر است.
• درخصوص نکاح موقت ثبت نشده مسائل مربوط به اثبات منسبت مطرح می شود.در قانون حمایت خانواده جدید ثبت نکاح موقت در 3 مورد الزامی دانسته شده است :

1- زوجه باردار شود

2- طرفین توافق کنند

3- ثبت نکاح به عنوان شرط ضمن عقد مطرح شود.

• پس همانطور که ملاحظه می شود در قانون حمایت خانواده جدید مانند گذشته اصل در عدم الزامی بودن  ثبت نکاح موقت است.
• راههای انحلال نکاح موقت با نکاح دائم متفاوت بوده و مسئله طلاق در مورد آن مطرح نمی شود.اگر شوهر مایل به پایان بخشی به نکاح موقت باشد می تواند باقی مدت را به زن ببخشه (اصطلاحاً بذل کند) و عقد را منحل کند دراین مورد رضایت یا عدم رضایت زن تأثیری ندارد.
• راه دیگر پایان دادن به نکاح موقت انقضای مدت آن است چون الزاماً در نکاح موقت مدت قید می شود پس با پایان مدت  عقد منتفی می شود.
• تنها راهی که زوجه می تواند نکاح موقت را منحل کند دریافت وکالت از زوج مبنی حق بذل مدت یا شرط ضمن عقد است به طور معمول این وکالت در موقع عقد به زن داده می شود تا برای انحلال عقد از این بابت زوجه دچار مشکل نشود.